Trong lịch sử kháng chiến cũng như trong thời kỳ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, hai quốc gia Việt Nam – Lào gắn bó thủy chung, son sắt như anh em trong một gia đình. Là mối quan hệ thắm tình đồng chí, bền chặt, mẫu mực cho quan hệ quốc tế hiếm có. Mối quan hệ ấy hôm nay được Đảng và nhân dân hai nước tiếp tục vun đắp và phát triển tựa như đóa hoa ngày càng tỏa ngát ngào ngạt hương thơm.
Sự kiện lịch sử
Kể từ khi Chủ tịch Hồ Chí Minh tập hợp mọi tầng lớp nhân dân yêu nước, thành lập Đảng Cộng sản Đông Dương vào năm 1930 nhằm lãnh đạo phong trào đấu tranh của nhân dân 3 nước Đông Dương, sự nghiệp đấu tranh của nhân dân Lào -Việt Nam đã bước sang một giai đoạn mới, với chiến lược và chiến thuật phù hợp với tình hình và đặc điểm của hai nước, từng bước đấu tranh giành chiến thắng, tiến tới thành lập nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa vào ngày 2-9-1945. Sự kiện lịch sử đó đã trở thành nguồn động viên to lớn và tạo thời cơ để Lào tuyên bố độc lập vào ngày 12-10-1945. Nhưng sau đó, thực dân cũ đã quay trở lại xâm lược hai nước chúng ta một lần nữa. Hai nước đã quyết định thành lập liên quân Lào -Việt Nam nhằm cùng nhau tiến hành sự nghiệp đấu tranh quyết liệt chống kẻ thù chung và đã giành được thắng lợi liên tiếp.
Sau khi Hiệp định Geneva về Lào năm 1962 được ký kết, cách mạng hai nước Việt Nam -Lào bước vào giai đoạn phát triển mới. Ngày 5-9-1962 Việt Nam –Lào đã chính thức thiết lập quan hệ ngoại giao. Đây là sự kiện trọng đại, mở ra một chương mới trong quan hệ hai nước, khẳng định sự gắn bó vận mệnh của hai dân tộc trong công cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước.
Sau khi hòa bình lập lại, hai nước đã ký Hiệp ước Hữu nghị và Hợp tác vào ngày 18.7.1977, là cơ sở chính trị, pháp lý quan trọng để không ngừng củng cố và phát triển toàn diện quan hệ Việt Nam – Lào trong thời kỳ xây dựng, phát triển đất nước và bảo vệ Tổ quốc.
Trong thời kỳ mới, thời kỳ xây dựng đất nước trong hòa bình và quá độ đi lên chủ nghĩa xã hội, quan hệ hai nước chuyển từ quan hệ đoàn kết trong chiến đấu chống kẻ thù chung sang quan hệ hữu nghị, đoàn kết đặc biệt và hợp tác toàn diện dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam và Đảng Nhân dân cách mạng Lào.
Mối quan hệ thủy chung, thắm tình đồng chí.
Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã viết “Việt Nam -Lào hai nước chúng ta/Tình sâu hơn nước Hồng Hà, Cửu Long”. Đó là lời Người đã đúc kết và cũng chính Người cùng Chủ tịch Cayson Phomvihan đặt nền móng cho mối quan hệ này và được các thế hệ Lãnh đạo kế tục hai Đảng, hai Nhà nước cùng nhân dân hai nước dày công vun đắp.
Trong cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc và dành độc lập của mỗi nước, chính sự gắn bó khăng khít, sự hỗ trợ, giúp đỡ vô tư, chí tình, chí nghĩa giữa hai nước, hai dân tộc Việt Nam, Lào đã trở thành sức mạnh vô song là nhân tố quan trọng góp phần đưa cách mạng hai nước đi từ thắng lợi này đến thắng lợi này, tiến tới thắng lợi khác. Mối quan hệ này được tạo nên bởi mồ hôi, công sức và xương máu của các thế hệ lãnh đạo, cán bộ chiến sĩ và nhân dân hai nước cùng nhau cống hiến vì cách mạng, dân chủ, giành độc lập dân tộc và thống nhất đất nước. Chủ tịch Kaysone Phomvihane đã phát biểu tại Đại hội lần thứ IV của Đảng Cộng sản Việt Nam vào ngày 15-12-1976: “Trong lịch sử cách mạng thế giới cũng đã có những tấm gương sáng chói về tinh thần quốc tế vô sản, nhưng chưa ở đâu và chưa bao giờ có sự đoàn kết, liên minh chiến đấu đặc biệt, lâu dài, toàn diện như quan hệ Lào -Việt Nam”.
Phát huy truyền thống, tiếp bước tương lai.
Trong suốt chặng đường 6 thập kỷ qua, kể từ khi hai nước chính thức thiết lập mối quan hệ ngoại giao ngày 5/9/1962, mặc dù tình hình khu vực, quốc tế thay đổi không ngừng nhưng mối quan hệ thủy chung, trong sáng, thân thiết giữa nhân dân hai nước Việt Nam -Lào không vì vậy mà bị ảnh hưởng, hơn nữa ngày càng phát triển cả về chiều rộng lẫn chiều sâu, ngày càng hiệu quả và đem lại nhiều lợi ích thiết thực cho nhân dân hai nước trong mọi lĩnh vực: chính trị, quốc phòng – an ninh, ngoại giao, kinh tế – thương mại, đầu tư, giáo dục – văn hóa… Không chỉ hợp tác toàn diện trong khuôn khổ song phương, tình hữu nghị và đoàn kết đặc biệt giữa Việt Nam và Lào còn được khẳng định trên bình diện đa phương. Hai nước chia sẻ nhiều điểm đồng, ủng hộ lẫn nhau và phối hợp chặt chẽ tại các diễn đàn quốc tế như Liên hợp quốc, ASEAN, ASEM, Tiểu vùng Mekong mở rộng…
Đặc biệt trong những năm gần đây, ngay cả khi đại dịch COVID- 19 đặt ra những thách thức và khó khăn chưa từng có, nhờ sự phối hợp linh hoạt và hình thức đa dạng, nhiều thỏa thuận quan trọng mang tính chiến lược, định hướng cho quan hệ hai nước duy trì được tiến độ và bảo đảm hiệu quả, giúp cho quan hệ hợp tác giữa hai Đảng, hai nước tiếp tục phát triển vững chắc, ngày càng hiệu quả.
Chiều 8.1.2022, tại Trụ sở Trung ương Đảng, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tiếp Ủy viên Bộ Chính trị, Thủ tướng Chính phủ nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào Phankham Viphavanh thăm chính thức Việt Nam. -Ảnh: TTXVN
Năm 2022, ngoài kỷ niệm 60 năm Ngày thiết lập quan hệ ngoại giao, hai nước còn kỷ niệm 45 năm Ngày ký Hiệp ước Hữu nghị và Hợp tác Việt Nam – Lào. Lãnh đạo hai Đảng, hai Nhà nước đã phát động Năm Đoàn kết Hữu nghị vào ngày 8/1/2022 nhân chuyến thăm chính thức Việt Nam của Thủ tướng Khamphan Viphavan. Hưởng ứng năm đoàn kết hữu nghị Việt Nam-Lào, Đảng Nhà nước hai bên đã tổ chức nhiều sự kiện, hoạt động nhằm mục đích ôn lại truyền thống quan hệ hữu nghị vĩ đại, tình đoàn kết đặc biệt và hợp tác toàn diện Việt Nam-Lào.
Nhìn lại chặng đường hào hùng lịch sử đã qua, nhân dân hai nước có thể tự hào về quá trình hình thành và phát triển của mối quan hệ đặc biệt, hiếm có giữa hai dân tộc. Với quyết tâm của Lãnh đạo cấp cao và nhân dân hai nước trong việc đặt ra những nhiệm vụ và mục tiêu gìn giữ và vun đắp cho quan hệ Việt Nam – Lào, trên cơ sở của những kết quả đáng mà hai nước đã đạt được trong suốt những năm tháng qua, vững tin rằng, quan hệ hữu nghị vĩ đại Việt Nam – Lào trong tương lai sẽ không ngừng phát triển, sẽ “đơm hoa kết trái”, và mãi mãi trường tồn với thời gian.
Trung Kiên