“Tiến tới dấu mốc 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao (1973-2023), hợp tác giữa hai quốc gia đã đạt được nhiều kết quả quan trọng và quan hệ đang gần gũi hơn bao giờ hết…”, ông Iain Frew, Đại sứ Đặc mệnh toàn quyền Vương quốc Anh tại Việt Nam cho biết.
Ông Iain Frew, Đại sứ Đặc mệnh toàn quyền Vương quốc Anh tại Việt Nam.
CÙNG NHAU XÂY DỰNG TƯƠNG LAI
Thưa Đại sứ, cảm xúc của ông như thế nào khi lần đầu tiên đến Hà Nội nhận công tác, nhất là vào giai đoạn đặc biệt khi mà Việt Nam và Vương quốc Anh chuẩn bị kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao vào năm 2023?
– Thật tuyệt vời! Việt Nam – một đất nước tràn đầy năng lượng và gặp ai tôi cũng được chào đón nồng nhiệt. Đặc biệt, tôi rất xúc động trước tình cảm của những người bạn Việt Nam khi chia sẻ về sự qua đời của Nữ hoàng Elizabeth II – mất mát lớn của nước Anh.
Thêm một khoảnh khắc rất ấn tượng đối với tôi, đó là sự nhiệt tình mà các bạn Việt Nam đã dành cho đội tuyển bóng đá Anh và xứ Wales tại World Cup 2022. Nhưng cũng lại thật không may, đội tuyển bóng đá Anh đã không thành công lần này. Thông qua những sự kiện do Đại sứ quán Anh tổ chức, chúng tôi đã nhận được sự cổ vũ cho đội tuyển bóng đá Anh rất nhiệt tình từ các người bạn Việt Nam bằng hình thức trực tiếp lẫn trực tuyến.
Cùng thời điểm này trong năm 2021, tôi đang ở London để chuẩn bị cho nhiệm kỳ ngoại giao đầu tiên tại châu Á. Tôi thật vinh dự khi đến Việt Nam đúng thời điểm tuyệt vời, khi các sự kiện lớn cùng nhau “nở rộ”, như: Kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam – Anh Quốc, một hiệp định mới về đối tác chiến lược được thông qua, Hiệp định thương mại tự do UKVFTA chính thức có hiệu lực, Vương quốc Anh trở thành “Đối tác đối thoại” của ASEAN. Hơn nữa, Vương quốc Anh tiếp tục hướng đến việc trở thành một phần của Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP), trong đó Việt Nam là một thành viên.
Tới nay, tôi ở Việt Nam đã được 3 tháng và chứng kiến hợp tác chặt chẽ ở nhiều lĩnh vực giữa hai nước. Tôi có thể khẳng định quan hệ 2 nước sẽ còn nhiều tiềm năng để trở nên sâu sắc hơn nữa. Năm 2022 là cơ hội để 2 nước kỷ niệm và thể hiện sức mạnh trong mối quan hệ truyền thống, đồng thời khai thác tất cả những cơ hội liên quan để làm sâu sắc hơn nữa sự hợp tác trên mọi lĩnh vực của quan hệ đối tác chiến lược và cùng hướng về tương lai.
Ông đánh giá thế nào về sự hấp dẫn cũng như tiềm năng phát triển kinh tế của Việt Nam hiện nay?
– Một trong những điều khiến tôi thực sự ấn tượng về Việt Nam trong năm nay là được chứng kiến sự phục hồi của kinh tế Việt Nam, sau khi dịch Covid-19 tạm lắng xuống. Tôi cho rằng Việt Nam sẽ là một trong những nền kinh tế phát triển nhanh nhất trong khu vực, thậm chí là trên thế giới trong năm nay.
Điều này càng nhiều ý nghĩa khi đặt trong bối cảnh thế giới đang phải đối mặt với rất nhiều thách thức. Có thể thấy sự phát triển kinh tế – xã hội của Việt Nam đang diễn ra rất nhanh và Chính phủ Việt Nam đang hết sức tập trung để tiếp tục sự phát triển đó, tiếp tục thu hút đầu tư cũng như có những hành động cần thiết.
Tôi nghĩ rằng đối với Việt Nam, mục tiêu trở thành một quốc gia có thu nhập cao tuy là thách thức nhưng có thể đạt được.
Theo ông, quãng thời gian 50 năm kể từ khi thiết lập quan hệ ngoại giao (1973-2023), đặc biệt là kể từ khi thiết lập quan hệ đối tác chiến lược từ năm 2010 cho đến nay, thành tựu nổi bật và ấn tượng nhất trong quan hệ mà 2 nước đã đạt được là gì?
– Năm 2022 là cơ hội để 2 nước kỷ niệm và thể hiện sức mạnh trong mối quan hệ, đồng thời khai thác tất cả những cơ hội đó để làm sâu sắc hơn nữa sự hợp tác trên mọi lĩnh vực của quan hệ đối tác chiến lược và cùng hướng về tương lai. Thực tế đã cho thấy, Vương quốc Anh và Việt Nam có thể hợp tác để giải quyết một số thách thức lớn nhất của thế giới khi cùng hỗ trợ lẫn nhau trong suốt đại dịch Covid-19.
Hiện nay, chúng ta tiếp tục hợp tác chặt chẽ trong các vấn đề toàn cầu như biến đổi khí hậu, sau chuyến thăm của Thủ tướng Phạm Minh Chính tới Hội nghị Thượng đỉnh về Biến đổi khí hậu của Liên Hợp quốc – COP26 tại Glasgow vào năm ngoái, nơi Thủ tướng đã đưa ra cam kết lịch sử đạt mức phát thải ròng bằng “0”. Hai nước chúng ta cũng đang hợp tác để hướng tới Chương trình Chuyển dịch Năng lượng Công bằng (JETP).
Thương mại song phương tiến triển chưa từng có, với tổng thương mại hàng hóa và dịch vụ giữa Vương quốc Anh và Việt Nam hiện là 5,9 tỷ bảng Anh, tăng 12,4% so với cùng kỳ năm ngoái. Có khoảng 15.000 sinh viên Việt Nam đang ở Vương quốc Anh với số lượng sinh viên đăng ký du học tại Vương quốc Anh đang ngày một tăng.
Ngoại giao nhân dân giữa hai nước cũng được đẩy mạnh trong nhiều lĩnh vực khác nhau. Với chuyến thăm gần đây của Quốc vụ khanh Lực lượng Vũ trang của Bộ Quốc phòng Vương quốc Anh tới tham dự Triển lãm Quốc phòng Quốc tế 2022 do Việt Nam tổ chức, cũng như hợp tác giữa hai quốc gia trong công tác gìn giữ hòa bình của Liên Hợp quốc, chúng tôi cam kết trở thành một đối tác tin cậy, đáng tin cậy và lâu dài của Việt Nam.
Những gì chúng ta có thể thấy chính là quan hệ đang ngày càng quan trọng, đầy tiềm năng trong bối cảnh hai nước cùng đối mặt những thách thức trong 50 năm tới. Vương quốc Anh và Việt Nam cùng nhau xây dựng cho tương lai – và đó là chủ đề chính trong năm kỷ niệm này của chúng tôi. Chúng tôi sẽ thực hiện điều này thông qua việc tập trung vào thế hệ trẻ, thương mại, phát triển bền vững – tất cả đều là chìa khóa cho tương lai chung của chúng ta.
TIỀM NĂNG HỢP TÁC TRÊN NHIỀU LĨNH VỰC
Thưa ông, lĩnh vực nào sẽ được Vương quốc Anh chú trọng trong hợp tác giữa hai nước trong thời gian tới? Và như trên đại sứ có nói đến cam kết của Việt Nam về việc đưa khí phát thải Carbon về mức “0” vào năm 2050, vậy Vương quốc Anh có hỗ trợ cụ thể gì không?
– Như tôi đã nói ở trên, có rất nhiều vấn đề mà chúng ta hợp tác, như về thương mại, giáo dục, phát triển bền vững. Chúng tôi muốn đẩy mạnh xây dựng những mối quan hệ với các trường đại học, trường phổ thông, cũng như mong muốn về mối quan hệ hợp tác hướng đến phát triển bền vững, khí hậu và năng lượng. Chúng tôi đang trong một cuộc đàm phán do Vương quốc Anh và EU dẫn đầu (thay mặt cho G7) và Chính phủ Việt Nam. Đối với quan hệ đối tác chuyển đổi năng lượng, điều này sẽ hỗ trợ phát triển cơ sở hạ tầng năng lượng xanh trong những năm tới và đó là những kế hoạch thực sự đầy tham vọng để hỗ trợ tăng trưởng kinh tế xanh, bền vững.
Hai nước đã làm việc cùng nhau rất chặt chẽ. Qua đó, chúng tôi hỗ trợ Việt Nam đạt được cam kết phát thải ròng bằng “0”. Năng lượng tái tạo là một lĩnh vực trung tâm cho hợp tác Việt Nam – Anh Quốc. Các nhà đầu tư đến từ Anh cũng như các nhà đầu tư quốc tế khác sẵn sàng hỗ trợ sự phát triển của ngành này tại Việt Nam.
Chúng ta cùng chờ đón những tin tốt từ Brussels xung quanh Đối tác Chuyển đổi Năng lượng công bằng trong chuyến thăm của Thủ tướng Việt Nam. Chúng tôi hy vọng sẽ là một thông báo tuyên bố về quan hệ đối tác chuyển đổi năng lượng này. Đây là mối quan hệ đối tác mà Việt Nam đang đặt ra những cam kết đầy tham vọng và các đối tác quốc tế về tài chính, về chuyên môn phát triển ngành công nghiệp năng lượng tái tạo.
Việt Nam có tiềm năng to lớn để thực hiện tham vọng này như năng lượng ngoài khơi, năng lượng gió, lĩnh vực năng lượng mặt trời và tất cả điều đó sẽ giúp hỗ trợ nền kinh tế đang phát triển trong bối cảnh Việt Nam đang đẩy nhanh công nghiệp hoá.
Như ông từng cho biết, nhân dịp kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao, hiện nay Vương quốc Anh đang có kế hoạch sửa sang trụ sở Tổng lãnh sự ở TPHCM và xây dựng theo hướng trở thành một trung tâm tài chính hiện đại?
– Đây là thời điểm tốt để tái thiết toà nhà Tổng lãnh sự quán và đang có nhiều dự định, trong đó có dự định sẽ phát triển thành tòa nhà phù hợp như một trung tâm tài chính hiện đại. Chúng tôi đang lên kế hoạch cũng như làm việc với chính quyền về cách có thể phát triển tòa nhà. Tôi hy vọng có thể công bố sớm kết hoạch trong năm nay.
Ông đánh giá thế nào về triển vọng nhằm thúc đẩy quan hệ Việt Nam – Vương Quốc Anh phát triển sâu sắc hơn nữa lên tầm quan hệ đối tác chiến lược toàn diện?
– Giữa Vương quốc Anh và Việt Nam có một mối quan hệ đối tác chiến lược đã được thiết lập cách đây 12 năm và chúng ta đã tái ký vào 2 năm trước đó. Đây là một nền tảng thực sự mạnh mẽ cho mối quan hệ giữa Vương quốc Anh và Việt Nam và mang lại cho chúng ta tất cả tiềm năng cần thiết để phát triển mối quan hệ trong các lĩnh vực như khí hậu và năng lượng, thương mại và quốc phòng, an ninh và giáo dục…
Tôi hài lòng với các kết quả đã đạt được trong quan hệ song phương thời gian qua. Có thể nói, mối quan hệ giữa Vương quốc Anh và Việt Nam đang gần gũi hơn bao giờ hết, với quan hệ song phương ở mức cao chưa từng có và rất nhiều tiềm năng để phát triển trong những năm tới. Chứng kiến hợp tác chặt chẽ ở nhiều lĩnh vực giữa hai nước, tôi có thể khẳng định mối quan hệ này còn nhiều tiềm năng để trở nên sâu sắc hơn nữa.
Xin cảm ơn ông!